Woordenboekspel 21 november 2016
Het Ikzegookmaarwat-Woordenboekspel!
Afgeteigerd
Onze eerstejaars studenten moesten voor een taaltoets een korte tekst over ontgroeningen schrijven. Dat leverde veel leuke, goedgeschreven teksten op. En ook een paar teksten met nogal creatief taalgebruik, zoals deze: ‘De ontgroeningen zijn bedroefd. De aspriantleden worden helemaal afgeteigerd. Ik vind het echt onnormaal wat daar gebeurdt.’
Ik las het en was toch een kort moment bedroevend.
Uitdrukking van de dag: aan het einde van je Latijn zijn
Het is weer spitsuur op de hogeschool, we kijken de tentamens en portfolio’s van vorig blok na en starten met een nieuw blok met nieuwe lessen. Tussendoor houden we afstudeergesprekken en plannen stagebezoekjes. Gisteren om kwart voor zes kwam collega Richard eindelijk uit zijn les en plofte uitgeteld op zijn stoel: ‘Nu ben ik echt aan het einde van mijn Latijn.’ Om vervolgens weer op te veren met de woorden: ‘Wat een maffe uitdrukking eigenlijk.’
‘Aan het einde van je Latijn zijn’ betekent dat je uitgeteld bent of niet meer weet wat je moet zeggen. Je kunt het ook zeggen van voorwerpen: ‘De mixer is aan het einde van zijn Latijn’. Dan gaat hij overmorgen stuk.
Over de herkomst van de uitdrukking is niet veel bekend. Een mogelijke verklaring is dat wanneer iemand aan het einde van zijn Latijnse woordenschat is, hij dus niet meer weet wat hij moet zeggen. Het Frans kent overigens dezelfde uitdrukking: être au bout de son latin.
Hoe zat het ook alweer? Media/mediums
“In de volgende paragrafen gaan we uitgebreider in op de verschillende mediums”, lees ik een rapport van studenten. Fijn! Ik ben namelijk best benieuwd hoe het met Jomanda gaat. En Derek Ogilvie, wat doet die momenteel?
Maar nee, er volgt een verhandeling over een website, televisie en een YouTube-kanaal. Ook interessant. Maar dat zijn media en geen mediums.
Volgens taaladvies van Onze Taal heeft medium in één betekenis het meervoud mediums, namelijk ‘persoon door wie geesten of bovenaardse krachten zich openbaren’. In alle andere gevallen hebben we het over media.
En ja, sommige mediums zijn niet weg te slaan uit de media.
Woord van de dag: supermaan
Vanochtend was er een supermaan te zien, de grootste volle maan van de eeuw. Supervet! En ook superjammer dat ik hem gemist heb, trouwens. Maar superzeldzaam is een supermaan nou ook weer niet, want op 14 december hebben we er weer een.
En wat superstom dat we het bedenken van een naam voor dit fenomeen aan de astronomen hebben overgelaten. Dat zijn beta’s, geen wonder dat ze met ze met ‘supermaan’ aan kwamen zetten. Had het dan megamaan genoemd, dat allitereert tenminste nog.
Nog erger is het woord bloedmaan, dat mij doet denken aan enge ziektes en ook prima geschikt zou zijn als scheldwoord. Maar een bloedmaan is een maan die in de schaduw van de aarde staat en dan bloedrood kleurt. Op de foto’s van bloedmanen leek het trouwens gewoon oranje, dus waarom is daar niet gekozen voor de adequatere naam mandarijnmaan?
De bloedmaan en supermaan kunnen ook gelijktijdig optreden, dan spreekt men van een superbloedmaan. We hadden er eentje in september 2015. Mega!
Recente reacties