‘Helemaal bedankt, man’, zegt een man in de Albert Heijn tegen de jongen achter de kassa die hem zijn kassabon overhandigt.
Wat zou die man zeggen als hij een cadeau voor zijn verjaardag krijgt?
‘Helemaal súper maar dan ook ook super bedankt, man’?
Met dat ‘helemaal’ is trouwens iets geks aan de hand. Iemand zet een biertje voor je neus: helemaal lekker. Het feestje van vorige week: helemaal te gek. Je maakt een afspraak om vanavond naar de film te gaan: helemaal fijn. De nieuwe broek van je vriendin: helemaal goed. Of als het echt een mooie broek is: hé-le-maal goed.
Helemaal is een bijwoord, maar kan volgens mij – in deze versterkende betekenis – alleen gebruikt worden in een bijwoordelijke bepaling. je kunt het niet gebruiken als een ‘gewoon’ bijwoord. Je kunt immers niet spreken over een helemaal mooie film of een kop helemaal lekkere koffie.
Misschien is de man bij de Albert Heijn wel een taalpionier, die de opkomst van helemaal als gewoon bijwoord inluidt.
Helemaal leuk!
U zegt het. Ik betrap er mezelf op dat ik die ‘helemaal’ steeds meer als bijwoord gebruik. Waar ik dat vandaan heb? ‘Helemaal’ is gewoon trending, denk ik zo, ik pik het gewoon op uit de woordenstroom van de dag: héhé, klinkt nieuw, leuk versterkend. Helemaal oké!
Leuk hè, dat je ongemerkt dingen oppikt en ze je op een dag ineens opvallen.
Ik vroeg me af of er een reden zou zijn dat die meneer, net als ik, het woord ‘helemaal’ als gewoon bijwoord gebruikt. Leuk versterkend, ik herken dat wel. Niet dat er overal een reden voor hoeft te zijn, maar toch. Er is mogelijk een verklaring.
Het is, helemaal, terug naar af. Het woord ‘helemaal’ is een contaminatie van ‘heel’ (bijwoord) en ’te maal’ (bijwoordelijke bepaling). Ze betekenen hetzelfde: ‘volkomen’. Natuurlijk ook aso dat ’te maal’ meer rechten zou hebben dan ‘heel’. In een beetje contaminatie zijn beide partners gelijkwaardig. Ik reken het helemaal goed.
Bron: http://www.etymologiebank.nl/trefwoord/helemaal
Leuk om te vernemen voor iemand, die niet meer permanent in Nederland/Vlaanderen woont.