Oudstudente Laura mailde mij omdat zij zich verwonderde over de uitspraak van het woord tankstation. ‘Tank’ spreek je op z’n Engels uit en ‘station’ op z’n Nederlands. En niet ’tenksteetsjen’ (EN) of tànkstation (NL). Laura vroeg of ik misschien wist waarom we het EN/NL uitspreken en niet helemaal EN of NL?
Inderdaad curieus, Laura. En nee, ik heb geen idee waarom dit zo is. Iemand anders wel?
In Vlaanderen spreken we het volledig NL uit. Idem voor (vol)tanken, tanker, …
Ik vind het niet raar om station in tankstation op z’n Nederlands uit te spreken, omdat we dat woord ook in het Nederlands hebben. Terwijl tank hier alleen als leenwoord, uitgesproken op z’n Engels, bestaat.
Ik denk dat je hiermee op het goede spoor zit. Station (weliswaar óók ontleend, maar dan veel langer geleden) hadden we al; tank is relatief nieuw en wordt nog altijd als leenwoord ervaren.
Dat Vlamingen woorden als tank, flat, tram, handicap uitspreken zoals het er staat, heeft er mogelijk mee te maken dat het (gesproken) Engels veel minder in de Vlaamse maatschappij is doordrongen dan in de Nederlandse. Als je een vreemd woord voornamelijk in geschreven vorm tegenkomt, en er dus de juiste uitspraak niet bij te horen krijgt, kun je niet veel anders doen dan het woord uitspreken volgens de regels van je eigen taal.
Hetzelfde verschijnsel zie je in Nederland in de jaren na de oorlog, toen Engels nog een nieuwigheid was en men termen als Blue Band, Sunlight en bacon veelal uitsprak als ‘bleuband’, ‘sunlicht’ en ‘baakon’. En ook heden ten dage wordt bij sommige leenwoorden nog altijd die ‘spellingsuitspraak’ gebezigd, zoals bij shampoo, rugby en toffee.
Met de woorden graffiti en occasion is het nog vreemder gesteld.
Graffiti, een van oorsprong Italiaans woord, wordt bijna altijd op zijn Engels uitgesproken.
En occasion, van oorsprong Frans, wordt ook meestal op zijn Engels gezegd.
Het mag trouwens allemaal van Van Dale.
Wat leuk om te lezen allemaal! Tanken zien we dus nog steeds als een engels woord en aangezien we station eigenlijk al decennia als nederlands woord kennen, wordt het ’tenksteesjen’. Weer wat geleerd 😉
Nou ja, Laura, in feite zegt men in Nederland dus tenkstation.
In een reclamespot hoorde ik zeggen; honderd procent natural. ‘Honderd procent’ in het Nederlands, maar ‘natural’ in het Engels . Het blijft tobben.