Er was een vergadering. Daar viel een vreselijk woord. Gremia. Meervoud van gremium. Na bijna zeven jaar ‘in het onderwijs’ weet ik eigenlijk nog steeds niet goed waarom dat woord hier vaak gebruikt wordt. Gremium, het klinkt als iets viezigs.
Een gremium is volgens Van Dale ‘college, lichaam van vertegenwoordigers’. Wikipedia schrijft: dat een gremium in het bestuursrecht een college van bestuur of anderszins bestuurlijk adviserend orgaan van vertegenwoordigers is. De Tweede Kamer is bijvoorbeeld een gremium. Voorbeelden van gremia binnen bedrijven zijn een ondermeningsraad of universiteitsraad.
Een vriendin van me vindt Gremium een goede naam voor een bouwmarkt. Diezelfde vriendin wees me op het stuk ‘Moeilijke woorden, misbruik ze niet‘.
Gremium, gremia: wát een lelijk woord. Afschaffen. Of op zijn minst zo min mogelijk gebruiken.
Maar ja, soms wil je natuurlijk gewoon iets tegen de mensen aanhouden omdat je het wil afkaarten of een stip op de horizon wil zetten.
In de bestuurlijke wereld van de ambtenarij (waar we heel veel jargon hebben) is gremium een heel gewoon woord dat inderdaad een orgaan van vertegenwoordigers aangeeft (het college van B&W, de gemeenteraad, provinciebestuur etc etc). Maar ik vind “orgaan” nog veel lelijker.
Buiten de bestuurlijke wereld zal het nauwelijks gebruikt worden denk ik.
En ze zijn niet winterhard hè, ook nog eens. Nee, doe mij maar fuchsia’s.
Over het woord gremium heb ik geen mening, maar ik weet wel wanneer ik het voor het eerst hoorde en toen de betekenis heb opgezocht. Het zal zo’n tien, vijftien jaar geleden zijn toen ik het woord veelvuldig hoorde gebruiken door Jan Marijnissen als aanduiding voor de Tweede Kamer. Opvallend vaak. Ik heb de indruk dat hij het toen ‘populair’ heeft gemaakt, ook getuige de vele hits als je op gremium en Jan Marijnissen googelt.
Sinds een jaar of 2 hoor ik dit woord veel langskomen (bedrijfsleven, IT) in de betekenis van ‘groep van vertegenwoordigers’.
als in: “mensen, zijn we dit nou wel in het juiste gremium aan het bespreken”
Ik hou niet van elk woord een dagboek bij wanneer ik het voor het eerst hoorde gebruiken en door wie, maar met “gremium” heb ik wel wat.
Eind jaren ’90 werkte ik in Luxemburg in het Duits. Ik ken het woord uit die tijd en uit die taal. Ofschoon het etymologisch geen Germaanse doch een Latijnse oorsprong heeft(*), beschouw ik het als een courant Duits woord en dus was ik enkele jaren later, toen ik opnieuw in Nederland woonde, blij om het in het Nederlands te verwelkomen (louter uit nostalgie).
(*) wie, zoals sommige Vlaamse taalpuristen, alle niet-Germaanse woorden wil bannen, heeft m.i. een probleem, immers voor de hand liggende alternatieven als orgaan of korps zijn eveneens van Latijnse oorsprong. Lichaam misschien? Voor je het weet kom je dan uit bij “de gestelde lichamen” en dan kunnen humoristen genre Derk Jan Eppink zich afvragen of wie daar niet toe behoort, dan gerekend moet worden tot de ongestelde lichamen. Qua ergernis schieten we daar dus ook niets mee op. Laten we gremium dus omarmen (eerder dan een van die lichamen) 😉