Ik was bij een conferentie over big data, een zeer interessant en relevant onderwerp. Er waren boeiende en minder boeiende sprekers, zoals dat gaat op een conferentie. Maar over één ding waren ze het eens: big data is enkelvoud. ‘Big data is goud’, hoorde ik een aantal malen. En: ‘big data is een gevaar voor onze privacy’, ‘big data kan vreemde correlaties aantonen.’
Nee toch? Big data zijn een gevaar en vertonen correlaties. Het woord data is gewoon het meervoud van datum (‘gegeven’). Net zoals het woord media het meervoud van medium is en dus ook altijd een persoonsvorm in het meervoud moet hebben (de media zijn).
Leuk stuk, maar ik twijfel of het klopt. Kan het niet allebei? Big data kun je ook zien als een entiteit. In dat geval kan je dan enkelvoud gebruiken? In de UK bijvoorbeeld gebruiken ze meervoud en enkelvoud door elkaar.
@Johanneke: In het Engels is dat inderdaad het geval. In het Nederlands is het nu nog fout, maar het is niet onwaarschijnlijk dat het onder invloed van het Engels ook zal opschuiven.
https://onzetaal.nl/taaladvies/advies/de-data-is-zijn-onderzocht
Dat is volgens mij niet wat Johanneke bedoelt. Het gaat hier niet over de vraag of data enkelvoud of meervoud is, maar of de (zo je wilt) ‘merknaam’ Big Data dat is. We hebben het dus niet over losse gegevens, maar over een ‘identiteit’ zoals Johanneke het noemt, en dat maakt het enkelvoud volstrekt acceptabel.
De vraag of woorden als data en media als enkel- of als meervoud moeten worden opgevat is een andere discussie, die bovendien per taal verschilt. In het Engels lijkt het begrip van Latijns-/Grieks/Italiaans-gebaseerde meervouden gaandeweg te verdwijnen: je ziet daar (althans in informele kring) bijzonder vaak woorden als criteria, phenomena, automata, alumni, fungi, biscotti etc. gebruikt worden alsof het enkelvouden zijn. Bij visa, quota en zucchini is het zelfs al geruime tijd de standaard.
Ook in het Nederlands zie je dit soms gebeuren, bijvoorbeeld in Een panini met mozzarella graag, wat in het Italiaans toch echt panino zou moeten zijn. Fouten als musea’s, spaghetti’s en een paparazzi tonen aan dat ook wij niet altijd meer helemaal weten wat de oorspronkelijke enkelvouds- en meervoudsvormen zijn.
Maar goed, zo gaat dat nu eenmaal met ontleningen: die trekken zich over het algemeen weinig aan van de regels in de taal waaruit geleend wordt.
@Lisette Dank !! Ik hoop dat het gaat opschuiven want gevoelsmatig lijkt met dat beter. Dan kun je in enkelvoud en meervoud uitdrukken of je het hebt over de ontwikkeling of over de gegevens.
Zie hier een artikel over het gebruik van ‘data’ in het Engels:
http://www.theguardian.com/news/datablog/2010/jul/16/data-plural-singular
Ik zie dat het advies van Onze Taal van bijna vier jaar geleden is (21 december 2010), dus misschien zijn we al in de fase beland dat het enkelvoud geaccepteerd is…
Volgens mij moet je ook een onderscheid maken tussen “data” en “big data”. Dat laatste is meer de aanduiding van een entiteit, zoals Johanneke opmerkt, dus ik vind het zeer wel te verdedigen om daarbij enkelvoud te gebruiken.
Voor mij is data in de zin van gegevens enkelvoud, dus ik schrijf, Big data is een interessant onderwerp. En niet omdat big data een entiteit zou zijn, maar omdat ik het enkelvoud datum voor een computergegeven niet ken, en wie wel? Voor de dagaanduiding datum, data (datums) geldt dat wel, maar heeft ondanks een gelijke herkomst een geheel andere praktische betekenis.
Of data enkelvoud of meervoud is, zijn veel discussies gevoerd, nog steeds. Maar data voor computergegevens kun je beschouwen als een zogenaamde plurale tantum, een woord dat we alleen in het meervoud kennen, zoals hersenen; we kennen niet hersen. In deze context wordt data ook genoemd op de Wikipedia. Maar bij plurale tantums schrijf je altijd zijn en niet is, dus data is naar mijn idee eerder een bijzondere singulare tantum (een woord waar geen meervoud van bestaat, zoals goud), want het is enkel data en niet nog eens data’s. Maar goed, wellicht is dit te vergezocht.
Voorbeeld, Alle data van mijn computer zijn verdwenen, of, Alle data uit mijn computer is verdwenen. Ik schrijf dan toch het laatste.
http://nl.wikipedia.org/wiki/Plurale_tantum
http://nl.wikipedia.org/wiki/Singulare_tantum
Neenee, pluralia tantum. 😉
Ik overwoog ook even plurale tanta. 😉
Volledig met je eens. Data is voor ICT wat water is voor de zee. Beide drukken ‘iets’ uit wat in de werkelijkheid niet in enkelvoud bestaat. Zo bestaat water altijd uit ‘meer’ water en bestaat data per definitie uit meer dan 1 gegeven (voor de ICT, waar dit woord zijn oorsprong vindt in de betekenis van gegevens). Dat het afgeleid is van het woord datum zoals wij dat kennen is zuiver toevallig, en zou taalkundig geen betekenis moeten hebben.
De ‘data’ in ‘big data’ heeft niets met het begrip datum te maken. Dat het meervoud van datum ook data is staat er los van. Big data is een begrip en daarmee is het enkelvoud.