‘Voor deze trein is een reservering verplicht.’ Wie net als ik dagelijks op Amsterdam CS komt, heeft dit zinnetje al duizenden keren uit de luidsprekers horen komen. Als je mij ’s nachts wakker maakt, is de kans groot dat ik ‘Voor deze trein is een reservering verplicht’ zeg. Of misschien ‘De rijtuigen vertrekken in de omgekeerde rijtuigvolgorde’ en anders ‘Reist u met een OV-chipkaart (hoe anders?), vergeet dan niet uit te checken.’
Ik was dan ook aangenaam verrast toen ik vorige week in Antwerpen hoorde: ‘Voor deze trein is een reservatie verplicht.’ Hèhè, eindelijk iets anders.
Als Nederlandse zou ik het woord reservatie trouwens niet snel gebruiken. Het Vlaams heeft een voorkeur voor de uitgang op –atie terwijl wij noordelingen eerder –ering kiezen. Dit is echter beslist geen regel. De regel is namelijk dat er geen regel is.
Bij veel werkwoorden met de uitgang –eren zijn bij het daarvan afgeleide zelfstandig naamwoord beide vormen toegestaan: motivering en motivatie, infiltrering en infiltratie, isolatie en isolering. Soms is er een betekenisverschil (situering, situatie), soms ook niet (industrialisering, industrialisatie).
Bij andere werkwoorden is maar één van beide uitgangen mogelijk, bijvoorbeeld donatie, organisatie, regering, riolering. Donering, organisering, regatie en riolatie hebben het niet gehaald.
Bron: Onze Taal
Ook tussen isolatie en isolering is er – denk ik – een betekenisverschil. Ik kan in mijn spouwmuren isolatie steken, glaswol bijvoorbeeld. Maar isolering betekent eerder “afgezonderd zijn van”. Van Dale geeft als voorbeeld (al heeft “isolering” het er nog niet tot lemma geschopt): “het benzinetekort in Californië zorgde voor isolering van de dorpen”.
Meine Damen und Herren, for security reasons nous vous prions uw bagage niet onbeheerd achter te laten.