door Lisette Hilhorst | 22 april 2016 | Taal |
‘Wat zie jij er verhit uit,’ zegt een collega als ik de lift binnen spring. Klopt, het is een drukke week. Ik vlieg met wapperende jaspanden van voorlichtingscolleges via coachingsuren naar de studiekeuzecheck. Sommige collega’s blijven daar heel flegmatiek onder, die trekken nog geen wenkbrauw op en blijven de rust zelve. Ik dus niet, maar ik ben wel heel jaloers op hun flegma.
Flegmatiek betekent onverstoorbaar, kalm. Het woord is verwant met het woord fluim. Flegma en fluim stammen beide af van het Latijnse woord phlegma dat lichaamssap, snot, slijm betekent. Volgens de middeleeuwse geneeskunst was flegma, dat toen in het Nederlands fleuma werd genoemd, één van de vier lichaamsvochten of humoren die het karakter bepalen. Gemoedskalmte, gelijkmoedigheid zou worden veroorzaakt door een grote hoeveelheid koud en nat slijm.
Ik kijk opeens toch heel ander naar die onverstoorbare collega’s…
door Paul van der Bijl | 21 april 2016 | Woordenboekspel |
Het Ikzegookmaarwat-Woordenboekspel!
door Lisette Hilhorst | 19 april 2016 | Taal |
Ik had een fout gemaakt in een tentamen, heel stom. In een schema dat de studenten moesten invullen, had ik de correcte antwoorden laten staan. Ik kwam er pas achter toen ik het tentamen gisteren ging nakijken. ‘Hahaha, gratis punten,’ schreef een student. Een ander: ‘Bedankt mevrouw!!’ Ik kwam smileys tegen en hartjes en één student had met pen de voorgedrukte antwoorden overgetrokken zodat het net leek of het haar antwoorden waren. De meesten hielden het neutraal en schreven op dat de antwoorden reeds ingevuld waren op het opgavenblad.
Een aantal studenten noemde dat opgavenblad stencil. Dat is een opmerkelijke woordkeuze. Stencils bestaan niet meer, sterker nog, ik vermoed dat onze studenten nog nooit een stencil gezien hebben. Toch kent iedereen het woord (nog).
Leuk hè, dat het begrip verdwenen is en het woord voortleeft? Een ander voorbeeld hiervan is de uitdrukking ‘verkeerd verbonden’ als iemand een verkeerd nummer ingetoetst heeft. Een visueel voorbeeld is het diskette-icoontje op websites dat bewaren betekent, terwijl diskettes natuurlijk ook al een poosje niet meer bestaan.
Overigens gaan die gratis punten natuurlijk niet op, hoezeer ik ze de studenten ook gun. De vraag wordt niet meegerekend waardoor er een andere cesuur ontstaat.
door Paul van der Bijl | 18 april 2016 | Spreekwoorden en gezegden |
Collega Marcel is een fanatieke supporter van FC Utrecht (voor de niet-kenners: we hebben het hier over voetbal). En hij komt er rond voor uit, ook al werkt hij in het Ajax-gezinde Amsterdam. Nou klinkt dat stoerder dan het is, want FC Utrecht is al jaren een zogenoemde angstgegner van Ajax. Noem FC Utrecht in het bijzijn van een Ajax-supporter en het angstzweet breekt hem uit.
Ook afgelopen weekend leek Ajax in eigen stadion te struikelen over de club uit Utrecht. Kort voor tijd stonden de bezoekers voor, maar uiteindelijk sleepte Ajax nog een gelijkspel uit het vuur. Met dank aan de scheidsrechter, die geheel onterecht een strafschop toekende. Een mazzeltje, geven zelfs de fanatieke Ajax-supporters bij ons op de kamer toe. Het zal duidelijk zijn: Marcel had er aardig de smoor in.
Smoor betekent van oudsher rook of damp. Smoren is doven of verstikken. Smoor wordt gebruikt in combinatie met heet: smoorheet is zo heet dat je bijna stikt. Er komen ook andere combinaties voor, zoals smoorverliefd en smoordronken. Er de smoor inhebben wil zeggen dat je een gevoel hebt alsof je stikt.
Bron: Etymologiebank.
door Paul van der Bijl | 14 april 2016 | Woordenboekspel
Bezoek Woordenboekspel 14 april 2016 om de toets te bekijken
Recente reacties