Selecteer een pagina

Uitdrukking van de dag: ivoren toren

Ik bezocht dus een symposium van linguïsten (zie post hierboven) en zag opnieuw dat de muren tussen universiteit en hogeschool best hoog zijn. De wetenschappers bedenken in hun ivoren torens allerlei interessante theorieën die niet altijd even handig zijn in het dagelijks leven. Maar dat is natuurlijk ook niet hun doel, dat besef ik heel goed. Veel onderzoek is beschrijvend en/of verklarend en niet zozeer toegepast.

Ivoren torens is een niet zo aardige uitdrukking (sorry, taalwetenschappers!) waarmee je aangeeft dat degene in de ivoren toren zich verheven voelt boven anderen of niet zo goed weet wat er speelt in de rest van de maatschappij. Het wordt vaak gezegd van wetenschappers, politici of kunstenaars. Deze laatste twee beroepsgroepen wordt ook vaak verweten dat ze ‘grachtengordel’ zijn. Dit betekent min of meer hetzelfde als ivoren toren, namelijk elitair, de aansluiting met ‘de gewone man’ missend.

De uitdrukking ivoren toren is volgens etymologiebank een leenvertaling van het Franse tour d’ivoire, geïntroduceerd door de dichter Charles A. Sainte-Beuve (1804-1869). De schrijver Henry James liet een onvoltooide roman na met de titel Ivory Tower. Volgens onze Taal kennen veel talen deze uitdrukking.